Krótka 6

historia

Siła Raduni
2023.03.16
Energia odnawialna zaczyna zajmować należne jej miejsce w dyskusji na temat naszej przyszłości energetycznej. Temat nie jest jednak nowy, poruszany był już w roku 1929, w publikacji „Die Freie Stadt Danzig” Fritza Braun i Carla Lange. Artykuł poświęcony był elektrowniom wodnym na naszej Raduni, zatytułowany: „Siły Wód Raduni”.
Opisując Radunię, skupiono się na powstałych wzdłuż jej biegu elektrowniach, dając znak coraz większego znaczenia rzeki, także dla samego Gdańska. Jest to też ciekawy dokument stanu infrastruktury energetycznej naszego regionu przed niespełna 100 laty. Dowiadujemy się, że płynąca między Kolbudami a Bielkowem Radunia, już wtedy puszczona została w betonowe rury o średnicy 3,6 m, pokonując przy tym różnicę wysokości 43 m. W ten sposób napędzała już wówczas trzy turbiny o mocy 3000 PS każda, co pozwalało na uzyskiwanie mocy roboczej 6000 V, które następnie przetworzone przez transformatory do mocy 35 000 V, przesyłane były odpowiednimi liniami wysokiego napięcia do Gdańska.
Druga z opisywanych w artykule elektrowni, to Łapino, o łącznej mocy 3000 PS. Co ciekawe, produkowana tam energia przesyłana była najpierw do elektrowni w Bielkowie, a następnie, już w łącznych mocach dalej. Elektrownie te współpracowały wtedy z Gdańską Elektrownią Parową. Znaczenie tych dwóch elektrowni łatwiej sobie wyobrazić jeśli poznamy ówczesny podział dystrybucji mocy. Podczas gdy Gdańska Elektrownia Parowa pokrywała tzw. zapotrzebowanie bazowe, elektrownie w Bielkowie i Łapinie zaspokajały rosnące potrzeby gdańskiego przemysłu. Śledząc bieg rzeki poniżej Straszyna mamy jeszcze elektrownie w Juszkowie i samym Pruszczu. Ich zasięg był jednak mniejszy, jak i sama moc. Ale o tym kiedy indziej.
Na zdjęciu: zapora na wysokości elektrowni w Straszynie.

zobacz także

Był sobie dom…
2024.04.11

Zdjęcia mieszkańców Pruszcza Gdańskiego, często skrzętnie skrywane w rodzinnych albumach, stanowią cenne źródło wiedzy o historii naszego miasta. Dziś kolejny przykład; do naszych zasobów trafiła wykonana w 1977 roku fotografia rodzeństwa, na drugim planie ukazująca zbie...


Nie ma Pruszcza, nie ma węgla, jest Gdańsk!
2024.04.04

Mało kto dziś pamięta, że Św. Wojciech w okresie powojennym nie był dzielnicą Gdańska. Podobnie jak dzisiejsze Lipce. Miejscowości te miały swoich sołtysów – niektórzy zapewne pamiętają jeszcze tabliczkę "SOŁTYS" na jednym z budynków w Lipcach, pozostawioną prawdopodobnie na h...


Cykl wykładów z PG rozpoczęty!
2024.03.27

O kanale, nadającym miastu charakter na setki lat, o młynach, licznych mostkach i o żabach, które za sprawą doskonałych filtrów Kunsztu wodnego w XVII w. nie miały wstępu do Gdańska - profesor Jakub Szczepański z Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej wczorajszym wykładem rozpocz...